Rusca da harflerin okunuşları


RUSÇA DA HARFLER:

Rus Alfabesinde   10 adet sesli, 21 adet sessiz 2 adet te  sertleştirme ve yumuşatma işareti olmak üzere toplam 33 harf karakterinden oluşmaktadır.

Rusçada sertlik ve yumuşaklık işaretleri:

Rusçada da Türkçedeki gibi ses yumuşamaları ve incelmeleri vardır. Bu işaretler bu noktada bu değişikliklerin yazı diline aktarılmasını sağlar. Yumuşatma işaretleri kullanılacağı sözcük içerisinde  sessiz harften sonra gelir.
Bu işareti Türkçe kelimeler üzerinde açıklayayım. GOL ve KOL kelimelerini düşünelim. Her ikisi de OL  harfleri ile bitmiş. Ancak söyleniş tarzına dikkat edersek, GOL dediğimizde yumuşak bir ses tonuyla söylüyoruz. Yani  sondaki –L- harfi yumuşak bir dille söyleniyor.
KOL dediğimizde sert bir ses tonuyla söylüyoruz.Dolayısıyla sondaki –L- harfi sert bir sesle çıkıyor.
Rus dilinde bu görevi  sertlik ve yumuşaklık işaretleri yapmaktadır
Sertlik işareti: Ъ ъ    
Asla sözcük/kelime başında bulunmaz. Kendinden önce gelen ünsüz harfleri sert , kendisinden sonra gelen  я-e-ё-ю  sesli harflerini çift sesli  Ъя  ya    sesi ile,      ъe  ye    sesi ile ,    ъё  yo    sesi ile  ve   ъю- yu    sesi ile okutur.
                 съёмка....  [syomka] …çekim,çekme                   подъeзд  [padye’zd]….kapı boşluğu

Yumuşaklık işareti: Ь ь :
Asla sözcük /kelime başında bulunmaz Kendinden önce gelen ünsüz harflerin yumuşak okunmasını sağlar
                           Бельё .........[Belyo]…..çamaşır                   платье .........[platye]………elbise

Rusçada sesli-Ünlü harfler:

Bu harf karakterlerinden sesli/ünlü harfler kendi arasında 2 guruba ayrılır.
1-Sert sesliler            :  A – О -  У – Ы - Э
2-Yumuşak sesliler     :  Е – Ё – И – Ю - Я

Rusçada Ünsüz-Sessiz harfler:

Geri kalan 21 ünsüz/sessiz harflerden 15 adedi sözcük içerisinde hem yumuşak hem  sert sesle okunan harfler bulunmaktadır. Geri kalan 6 sessiz  harfin 3 adedi devamlı sert, 3 adedi de devamlı yumuşak okunan harflerdir.

Hem sert hem de yumuşak okunan 15 harf    :    Б-В-Г-Д-З-К-Л-М-Н-П-Р-С-Т-Ф-Х
Sürekli sert okunan sessiz harfler                  :     Ж – Ш - Ц
Sürekli  yumuşak okunan sessiz  harfler         :     Ч – Щ – Й

Yumuşak sessiz okunan sessiz harfler:
 
15 adet sessiz harfin yumuşak okunabilmesi için bu 15  sessiz ( Б-В-Г-Д-З-К-Л-М-Н-П-Р-С-Т-Ф-Х ) harflerden  sonra yumuşak sesli harfler gurubunda bulunan ( Е – Ё – И – Ю - Я ) harflerinden birinin gelmesi veya yumuşatma işareti dediğimiz (Ь) işaretinin gelmesi gerekir.

бедный bednıy  Yoksul,fakir  всякий Fısákiy Her,her türlü
зелёный Zi’lonıy Yeşil,ham,toy лень len Tembellik,uyuşukluk

Sert sessiz okunan sessiz harfler:
15 adet sessiz harfin sert okunabilmesi için bu 15 sessiz harflerden sonra sert sesli harfler gurubunda bulunan ( A – О - У – Ы ) harflerinden birinin gelmesi veya sertleştirme işareti dediğimiz (Ъ) işaretinin gelmesi gerekir
  
нутро  Nutrỏ   İçeri,içyüzü мороз  Marỏs  Soğuk,ayaz
сивый     sivıy    kır фабрикант fabrikánt Fabrikatör

Rusca da 7 harf:
Rus  Alfabesinde  yer alan  ( Г – К – Х – Ж – Ш – Щ – Ч )  sessiz harfler gurubuna 7 harf kuralı da denir.
Bu harflerin ilk üç sırasında bulunan ( Г – К – Х )  harflerinin sesleri gırtlaktan çıktığı için  gırtlak harfleri de denilebilir.
Geri kalan dört harfin  ( Ж – Ш – Щ – Ч ) sesi ağızdan fışıltılı bir sesle çıkması nedeniyle fışıltılı harfler olarak adlandırılır.
Bu 7 harften sonra (я – ю – ы ) sesli harfleri gelmez.
Bu seslere karşılık olarak;   Я......... karşılığı   a   seslisi
                                         Ю........ karşılığı   у   seslisi
                                          Ы........karşılığı   и   seslisi gelir

Rusca bir sözcük içerisinde   ( ГЯ-КЯ-ХЯ-ШЯ-ЩЯ-ЧЯ  )  harfleri yan yana gelmez.   Bunun yerine ( га-ка-ха-ша-ща-ча) harfleri gelir.Aynı olay diğer ( ю – ы ) harfleri için de geçerlidir.
Bu 7 harf kurallarını çok iyi bilmemiz gerekir. İlerleyen derslerde Fiil çekimlerinde,isimlerde, sıfatlarda zarflarda  sıkça uygulanacaktır.
Ayrıca Rus dilinde  sert  veya yumuşak sesiz harflerin okunması çok önemlidir.Rus dilinde birbirine çok benzeyen birçok kelimeler bulunmaktadır.Bu nedenle bu tip kelimeleri bir birinden ayırt etmek için okunuş kurallarını çok iyi bilmemiz gerekir.